جارنیوز

در طول دوران بارداري يكي از مشكلاتي كه مادران باردار را تهديد مي كند، سقط جنين است. بسياري از آنها كه قبلاً اين مشكل را داشته اند از بارداري مجدد مي ترسند. اغلب مادراني كه مي خواهند براي بارداري اقدام كنند، اطلاعاتي در مورد اينكه چگونه ممكن است اين مشكل به وجود بيايد، ندارند. با خانم دكتر صفارزاده، متخصص زنان و زايمان در مورد نشانه هاي سقط و اين كه بعد از سقط چه بايد كرد و دلايل و راه حل هاي پيشگيري از آن صحبت كرده ايم.

اگر احساس كنيد در وضعيت سقط جنين هستيد چه بايد بكنيد؟

اگر در زمان حاملگي نشانه هايي مانند خونريزي يا درد شكمي داشتيد، بلافاصله با دكتر يا ماماي خود تماس بگيريد. مراقب شما را معاينه مي كند تا علاوه بر بررسي وضعيت رحم، متوجه شود خونريزي از جانب گردنه رحم شماست يا خير. همچنين ممكن است آزمايش خون بدهد تا هورمون hCG بارداري را اندازه بگيرد و اگر مقدار آن در خون شما رو به افزايش است آزمايش را در دو سه روز آينده تكرار كند.

هر خونريزي به معناي سقط جنين نيست

علائم سقط جنين ـ لك ديدن يا خونريزي مهبلي ـ معمولاً اولين نشانه هاي سقط جنين هستند. البته به ياد داشته باشيد يكي از هر چهار زن باردار در اوايل بارداري خونريزي دارد و لك مي بيند، اما نيمي از اين بارداري ها به سقط جنين منجر نمي شوند. شايد درد شكمي هم داشته باشيد كه معمولاً بعد از اولين خونريزي شروع مي شود. حتي ممكن است احساس انقباضات شكمي مداوم خفيف يا شديد و يا احساسي شبيه درد پشت خفيف يا فشار در لگن خاصره داشته باشيد. اگر درد و خونريزي را با هم داريد،‌ احتمال دوام بارداري شما كمتر مي شود.

خونريزي مهبلي يا درد در اوايل بارداري ممكن است ممكن است نشانه بارداري مولار يا بارداري خارج رحمي باشد. اگر هر كدام از اين نشانه ها را داشتيد، بلافاصله با دكتر يا ماما تماس بگيريد تا تشخيص دهد آيا مشكل بالقوه است كه نياز به درمان فوري دارد يا خير. همچنين اگر RH خون شما منفي است، شايد تا دو سه روز بعد از اولين خونريزي نياز به تزريق گلوبولين مصونيت RH داشته باشيد، مگر آنكه پدر فرزندتان نيز RH منفي باشد.

چه عواملي باعث سقط جنين مي شود؟

اگر چه احتمال سقط جنين براي هر زني وجود دارد، برخي بيشتر از ديگران در معرض سقط قرار مي گيرند. در اينجا چند فاكتور خطرساز سقط جنين را ذكر مي كنيم. يكي از عوامل تاثيرگذار در سقط جنين سن است؛ در واقع، در زنان ۴۰ ساله دو برابر زنان ۲۰ ساله احتمال سقط جنين وجود دارد.

يكي ديگر از عوامل موثر در سقط جنين بيماري هاي مزمن است، مانند ديابتي كه درست كنترل نشده است، اختلالات وراثتي در انعقاد خون، نقص هاي خود ايمني مشخص(مانند سندروم انتي فسفوليپيد يا لوپوس)‌ و اختلالات هورموني خاص، داشتن ناهنجاري هاي مشخص رحمي يا گردن رحم ضعيف يا به طور نامعمولي كوتاه. تحقيقات نشان داده است اگر شما ليستري، گوشك، سرخجه، سرخك، سيتومگالو ويروس، پاروو ويروس، سوزاك، اچ آي وي و عفونت هاي ديگري داشته باشيد، خطر احتمال سقط جنين بالاتر است.

استفاده از مشروبات الكلي، و مصرف مواد مخدر مانند سيگار كشيدن بسيار و مواد مخدري مثل كوكائين و اكستازي در حين حاملگي باعث افزايش خطر سقط جنين مي شود. برخي مطالعات نشان داده اند رابطه اي ميان نوشيدن بيش از چهار فنجان قهوه در روز و خطر سقط جنين وجود دارد. برخي داروها با افزايش سقط جنين رابطه دارند، بنابراين مهم است با مراقب خود درباره بي خطر بودن داروهاي مصرفي در زمان آبستني صحبت كنيد.

اين مورد شامل تجويزها و داروهاي بدون نسخه، داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي مانند ايبوپروفن و آسپيرين نيز مي شود. قرار گرفتن در معرض سموم محيطي و ديگر فاكتورهاي محيطي كه خطر سقط جنين را افزايش مي دهند مانند سرب و آرسنيك، برخي مواد شيميايي مانند فرمالدئيد، بنزن، و اكسيد اتيلن و مقادير زياد از تشعشع يا گازهاي بيهوشي؛ از ديگر عوامل سقط جنين محسوب مي شوند.

از عوامل تاثيرگذار در سقط جنين سن است؛ در واقع، در زنان ۴۰ ساله دو برابر زنان ۲۰ ساله احتمال سقط جنين وجود دارد. يكي ديگر از عوامل موثر در سقط جنين بيماري هاي مزمن است، مانند ديابتي كه درست كنترل نشده است.

براي جلوگيري از سقط چه مواردي را بايد رعايت كنيد؟

مادران بايد تمام آزمايش هاي گفته شده را انجام دهند. (اگر قبلاً سقط داشته ايد) استراحت كنند و فعاليت هاي بدني خود را كاهش دهند. از رفت و آمد در محيط هاي آلوده و همچنين مهد كودك ها خودداري و از افراد سرماخورده دوري كنند. مصرف قرص اسيد فوليك ۵ ميلي گرم و آسپرين بچه با صلاحديد پزشكشان مي تواند به پيشگيري از سقط كمك كند.

سقط جنين چگونه تشخيص داده و درمان مي شود؟

پزشك متخصص زنان براي حصول اطمينان از سقط جنين، سونوگرافي براي مادر مي نويسد. اگر جنين كاملاً از رحم مادر خارج شده باشد، معمولاً كار ديگري انجام نمي گيرد، اما معمولاً رحم كاملاً تخليه نمي شود و نياز به كورتاژ دارد. در فرايند كورتاژ تمام بقاياي جنين از بدن مادر خارج مي شود. اگر علائم سقط در مادري ديده شود، اما سقط تاييد نگردد، براي چند روز استراحت كامل براي مادر تجويز مي شود و بايد در بيمارستان تحت نظر پزشك متخصص بستري شود. اگر زني دوبار پشت سر هم سابقه سقط داشته باشد، بايد از نظر ژنتيكي و خوني مورد آزمايش واقع شود. اين آزمايش ها علل دقيق سقط هاي او را مشخص خواهد كرد.

علائم سقط جنین
معمولاً در سه ماهه اول بارداري دو علامت وجود دارد كه ممكن است مادر باردار را در مورد سقط به شك بيندازد. نشانه هايي كه اين شك را به وجود مي آورند درد و خونريزي هستند. البته در سه ماهه اول بارداري درد شايع است، دردي شبيه درد عادت ماهانه كه مانع خوابيدن مادر و مزاحم زندگي روزمره او نمي شود. لك بيني در ۳ ماهه اول بارداري تهديد به سقط به حساب مي آيد، اما هر گونه لك بيني دليل بر سقط نيست. ۲۵ تا ۳۰ درصد مادران باردار لك بيني دارند كه با مراجعه به پزشك متخصص زنان و انجام سونوگرافي دليل آن مشخص مي شود.

پيامدهاي سقط جنين براي يك زن چيست؟

به دليل اينكه در اكثر موارد سقط جنين به هر شكل همراه با خونريزي است، ادامه خونريزي به دنبال سقط جنين و يا خونريزي در طي آن مي تواند براي سلامت مادر زيانبار باشد و به كم خوني و مشكلات جسمي و روحي و حتي مرگ مادر منجر شود. بروز عفونت و زخم هاي عفوني در خارج و داخل رحم به دليل دستكاري هاي انجام شده در حين ختم حاملگي مي تواند منجر به عفونت لوله و چسبندگي داخل رحمي و عقيمي دائم زن شود. زناني كه دچار سقط مي شوند، گرفتار واكنش سوگواري فوق العاده شديدي مي شوند. مهمترين پاسخ با احساس گناه مشخص مي شود. كاملاً منطقي است اگر فرض كنيم اين ناراحتي عاطفي با از دست دادن بارداري هاي مكرر پيچيده تر خواهد شد.

بعد از سقط جنين چه اتفاقي رخ مي داد؟

به مدت يك يا چند روز دردهاي انقباضي خفيف شبيه قاعدگي و ۱ تا ۲ هفته خونريزي خواهيد داشت. در اين حالت مي توانيد براي تسكين درد از ايبوپروفن يا استامينوفن استفاده كنيد. از آميزش زناشويي، شنا كردن، دوش گرفتن و استفاده از داروهاي واژني به مدت حداقل ۱ تا ۲ هفته پرهيز كنيد تا زماني كه خونريزي شما قطع شود. اگر به خونريزي شديد دچار شديد و يا عفونت يا احساس درد شديد داشتيد، بلافاصله با پزشك خود تماس بگيريد. اگر خونريزي شما شديد است و احساس ضعف، سرگيجه يا منگي مي كنيد، ممكن است دچار شوك شويد. در چنين شرايطي با اورژانس تماس بگيريد.

آيا با يكبار سقط، شانس باردار شدن دوباره وجود دارد؟

اگر چه حق داريد نگران احتمال سقط جنين بعدي باشيد، اما متخصصان باروري يك مورد از دست دادن بارداري زود هنگام را نشانه وجود مشكلي در شما يا همسرتان تلقي نمي كنند. برخي مراقبت ها بعد از دو سقط جنين متوالي، دستور آزمايشات ژنتيكي و خوني مخصوص مي دهند تا منشأ مشكل را پيدا كنند، مخصوصاً اگر بالاي ۳۵ سال داشته يا از نظر پزشكي شرايط خاص داشته باشيد. در شرايط به خصوص مانند زماني كه در سه ماهه دوم سقط جنين اتفاق مي افتد و يا به دليل ضعف گردنه رحم، زايمان زودرس در اوايل سه ماهه سوم صورت مي گيرد، احتمالاً بعد از يك سقط شما را به متخصص زايمان پر خطر ارجاع مي دهند تا شرايط حاملگي تان را به دقت بررسي كند.

چه مدت بعد از سقط مي توان باردار شد؟

بهتر است مدتي صبر كنيد تا بتوانيد در آينده بارداري موفقي داشته باشيد، زيرا مدتي طول مي كشد تا رحم خود را بازسازي كند و پوشش ديواره آن، قوي و سالم شود. اگر فرد از شرايط روحي و جسمي خوبي برخوردار باشد، مي تواند پس از گذشت دو يا سه قاعدگي از سقط، اقدام به بارداري كند. چه خود به خود سقط كرده باشيد و چه بافت را برداشته باشيد، طي ۴ تا ۶ هفته بعد دوباره قاعده مي شويد. برخي پزشكان مي گويند بعد از اين مدت دوباره مي توانيد آبستن شويد، اما برخي ديگر توصيه مي كنند يك دوره قاعدگي ديگر را هم بگذرانيد تا زمان بيشتري براي بهبودي جسمي و روحي داشته باشيد.

منبع:خانواده موفق